Endometriose

Heb jij het idee dat jouw ongesteldheden zwaarder zijn dan gemiddeld? Heb jij veel pijn tijdens je menstruatie en/of tijdens het vrijen? Dan kan het zijn dat je endometriose hebt.

Sommige vrouwen met endometriose merken niet dat ze dit hebben, maar als jij je zorgen maakt over jouw klachten, is het belangrijk om naar je gevoel te luisteren. Bij ernstige endometriose is het namelijk mogelijk dat zwanger worden moeilijker gaat. Het is dus van belang om, naast dat je de pijn die je voelt serieus mag nemen, onderzoek te laten doen naar deze aandoening als je een (toekomstige) kinderwens hebt.
Een veelgehoorde opmerking van patiënten is: “het duurde jaren en diverse artsen voordat de diagnose gesteld werd.”

Klachten endometriose

Heb jij last van (een van) deze klachten? Dan is de kans aanwezig dat jij endometriose hebt en raden we je aan om langs te gaan bij de huisarts. Je huisarts kan jou vervolgens doorverwijzen naar ons:

Hevige menstruatie

Kortgezegd heb je, wanneer je last hebt van endometriose, last van een hevige en/of een pijnlijke menstruatie. Bij sommige vrouwen komen die klachten niet alleen voor wanneer ze ongesteld zijn. Klachten kunnen zich afwisselen, maar ook de hele maand door optreden.

Wat is endometriose?

Endometriose komt voor in de baarmoeder. Van nature is de binnenzijde van de baarmoeder(holte) bekleed met baarmoederslijmvlies, maar dit slijmvlies kan ook buiten de baarmoederholte voorkomen. Als dit gebeurt, noemen we deze plekken endometriose-spots. Deze kunnen op verschillende plaatsen voorkomen: op de eierstokken, de eileiders, de banden die de baarmoeder ondersteunen, het buikvlies, de blaas en in het laatste stuk van de darm. Indien baarmoederslijmvlies voorkomt in de spierlaag, ofwel in de wand van de baarmoeder, dan wordt dit adenomyose genoemd. Dit noemen we ook wel het spreekwoordelijke zusje van endometriose.

Elke maand wordt het slijmvlies in de baarmoeder dikker ter voorbereiding op een zwangerschap. Raak je niet in verwachting, dan breekt de slijmvlieslaag na ongeveer vier weken weer af en gaat het bloeden. Dit is je menstruatie. Het bloed wordt dan met wat slijm afgevoerd naar buiten.

Niet alleen het slijmvlies in je baarmoeder wordt dikker. Als jij stukjes slijmvlies buiten je baarmoederholte hebt, doen die hetzelfde. Ze groeien iedere maand aan, breken af en gaan bloeden. Dat bloed kan echter nergens naartoe en dat veroorzaakt klachten bij sommige vrouwen, denk bijvoorbeeld aan de adenomyose (endometriose in de baarmoederwand) of aan het cyclisch bloedende baarmoederslijmvlies. Endometriosehaarden of -spots kunnen daarnaast leiden tot ontstekingen en verklevingen in de buik.

Deze groei en afstoting van het slijmvlies stopt tijdens en na de overgang met het optreden van de laatste menstruatie. Dit geldt zowel voor het slijmvlies in je baarmoeder, als voor het slijmvlies dat buiten de baarmoeder zit. De endometriose-spots zitten er dan nog wel, maar geven meestal geen klachten meer omdat de endometriose tot rust is gekomen.

Endometriose onderzoek

Als jij het vermoeden hebt dat je last hebt van deze aandoening is het verstandig om een endometriose onderzoek te laten doen. Het is namelijk zo dat je, als je langer wacht, steeds meer endometriose-spots en klachten kunt krijgen. Daarnaast kan het onderzoek zelf lang duren. Het blijkt soms moeilijk om de diagnose vast te stellen. In sommige gevallen kan het wel 7 tot 10 jaar duren voordat je zeker weet waar jouw klachten vandaan komen. Wij helpen je hier liever veel eerder mee, zodat jij goed geholpen bent. Je kunt ook zelf de endometriosetest doen. Onthoud wel dat een arts na grondig onderzoek jou pas écht kan vertellen of je de diagnose endometriose hebt.

Endometriose behandeling

Mocht inderdaad blijken dat jij last hebt van endometriose, dan zijn er meerdere behandelingen mogelijk. Een endometriose behandeling bestaat allereerst uit het nemen van pijnstillers tijdens de menstruatie. De pijn is daardoor even weg, maar echt opgelost is het probleem dan natuurlijk nog niet. Medicatie met hormonen is ook een mogelijkheid, denk onder meer aan de anticonceptiepil of een hormoonspiraaltje. Diverse behandelingen ter onderdrukking van de endometriose zijn hierin mogelijk. Als je echt de oorzaak van je klachten aan wil pakken, is het mogelijk om de endometriose (voor een deel) operatief te laten verwijderen. Kies je voor zo’n operatieve ingreep, dan overleg je met de gynaecoloog hoever hij of zij tijdens de operatie zal gaan. Het doel van de operatie is om zo veel mogelijk endometriose weg te halen zonder daarmee schade aan te brengen aan de organen. Hetis afhankelijk van jouw kinderwens hoeveel slijmvlies er daadwerkelijk verwijderd kan worden en waar de haarden van de endometriose zich bevinden.

Bij Ellesie voeren we bij het eerste gesprek al een gynaecologisch onderzoek uit en prikken wij je bloed voor verder bloedonderzoek. Ook een MRI-scan kan onderdeel zijn van het onderzoek. Eventuele behandeling kan voor eenvoudige, laaggradige endometriose gedaan worden tijdens een operatie. Gelijktijdig kunnen we bij een kinderwens testen of de eileiders qua doorgankelijkheid niet aangetast zijn door de endometriose.

Bij ernstige endometriose (ook wel ‘hooggradige endometriose’ genoemd) hebben we goede samenwerkingen met endometriose-expertise centra. Hier wordt vervolgens nauwkeurig de keuze gemaakt tussen het nagenoeg volledig verwijderen van de uitgebreide endometriose of hormonale onderdrukking van de bestaande endometriose met als resultaat klachtenvermindering en een goede kwaliteit van leven.

Dieet bij endometriose

Er moet nog veel onderzoek naar gedaan worden, maar door middel van een dieet bij endometriose hebben de meeste patiënten iets minder klachten. Dat heeft te maken met de darmen. Als je veel last hebt van je darmen, is je buik vaak opgeblazen. Een opgeblazen buik kan drukken op de endometriose haarden en zo de pijn verergeren. Als jij een endometriosedieet wil proberen, kun je het beste minder of geen producten eten waar je buik van opzet. Dit noemen we ook wel het FODMAP-dieet. Denk aan: lactose en bewerkte producten met veel suikers zoals koekjes en chips. Wat je vooral wel moet eten? Gezonde producten zoals veel verse groenten, fruit, noten, zaden en pitten.  Onze leefstijlcoach kan je daar goed mee helpen.

Hulp bij endometriose

Wij kunnen ons voorstellen dat je nog veel vragen hebt over dit onderwerp, je klachten wilt bespreken of om een andere reden hierover met ons door wilt praten. Neem dan gerust contact met ons op. Wij hebben een team van deskundige specialisten, van gynaecologen en verpleegkundigen tot leefstijl- en overgangsconsulenten. Samen zorgen wij ervoor dat jij gehoord wordt en niet langer dan nodig rondloopt met jouw klachten.

Lees ook het verhaal van jonge moeder Esmay over haar leven met de chronische ziekte endometriose